login     icon mail

logo werkgroep oud heerenveen 250

Schoterlandse Kruiskerk
Geschilderd door Durk Piebes Sjollema van 1825 tot 1835
Gezicht op Heerenveen
Geschilderd door Goffe Struiksma in 1951. (Collectie: Museum Heerenveen)
Crackstate en RK kerk
In het centrum van Heerenveen. (Collectie: Museum Heerenveen)

HIP-TIME- MAGAZINE 9

 
Dit ‘Gezicht op Heerenveen’ is zonder enige twijfel weer van een professioneel fotograaf. De korte schaduwen van de
koeien doen een hoogzomerse dag aan het eind van de ochtend vermoeden. De situering is ook deze keer zo gekozen,
dat het profiel van de plaats volledig tot haar recht komt. Over het vage middendeel van foto zijn voorlopig twee
opvattingen geventileerd. De één ziet er een atmosferische ‘grondnevel’ in, de ander opteert voor een slechte
technische afdruk van de foto. De ‘open deuren’ evenwel - voor iedereen te benoemen - zijn derhalve: de hervormde
kerk, Crackstate met gevangenis (maar nog geen Schouwburg en dus vóór 1934), het Heerenlogement, het
Postkantoor met vier schoorstenen en een torentje, de Watertoren en de toen nog Roomse kerk. Een tweede
prentbriefkaart geeft meer houvast voor de datering: datumstempel 1924 en de ‘nevel’ is gelijk aan de eerste !
Net even lager en links van het lange drie verdiepingen hoge Heerenlogement met zolders, menen we het
achtergeveltje van de voormalige Gereformeerde kerk te ontwaren. De muur van groen langs de dorpsrand maakt
veel gebouwen tot een mysterieuze schim, hoewel we links van de gevangenis een duidelijk profiel denken te zien van
het ‘Hotel Jorissen’ aan de Oude Koemarkt. Het “Procesverbaal van verkoop op afbraak van de opstal van een
Heerenhuis te Heerenveen (voormalig Heerenlogement Jorissen aan de Oude Koemarkt)”, daterend van 30 juni
1932, is derhalve nog niet aan de orde. (AEN 550). De Rooms-Katholieke parochie heeft immers na aankoop de
intentie het ‘slotsje’ volledig te amoveren ter wille van een beeldbepalende parochiekerk. Gelukkig zijn ze voor het
zuidelijke deel tot inkeer gekomen, met als prettig gevolg dat één van de Heerenveense ambassadeurs van het
‘historische’ woord in een huurappartement zijn eerste geboortekreten kon slaken.
Het gekozen standpunt van de fotograaf zou enkele jaren later ongetwijfeld het terrein hebben laten zien van de
eenvoudige houten veilingloodsen van de Zuid-Friesche Tuinbouwvereniging. Op 15 september 1933 opende
voorzitter B.J. Wouda de accommodatie, in feite pal gelegen aan de (Verlengde) Heerenstraat naast de trambaan
naar de Knijpe, en verder. Het voornemen tot het doortrekken van de latere K.R. Poststraat naar Rijksweg 32 in het
jaar 1955 over dit perceel zadelt de Zuid-Friesche Tuinbouwvereniging op met een probleem. Zij dienen een nieuwe
accommodatie te realiseren. Zij besluiten snel en dat levert een gebouw op aan de Hiddingastraat van alle
veilinggemakken voorzien. Deze hypermoderne groentenveiling met ‘veilingklok’ wordt geopend op 2 oktober 1955.
Opnieuw kijkend naar de foto lijkt het er ook op, dat de aardebaan van de tram zich iets boven het weilandniveau
verheft. En is het verbeelding of realiteit, dat we geheel links de contouren zien van Oenemastate naast de toren van
de (oude) Roomse kerk? Prangend lijkt de vraag: zijn het dezelfde negen koeien van veehouder Bouwer (zie HIP-TIME
MAGAZINE 7), die nu wat dichter bij het bedrijf aan de Paul Krugerkade mogen grazen ?
 
2012, mei 12 - wibbo westerdijk - hip-backup

 

Onze sponsors: