Helaas moeten we toegeven, dat deze foto uit het bouwdossier 1989, nr. 16 fotografisch-technisch geen prijswinnaar is. Tegelijk zijn we er wel een beetje blij mee, dat het straatbeeld van de Gedempte Molenwijk uit dat jaar er behoorlijk op tot zijn recht komt. Duidelijk is dat de beide auto’s links (DB-62-BL; NS-23-TJ) ook uit dezelfde periode stammen als die op de kleurenfoto uit de vorige HIP-Time Magazine (nr. 141).
Laten we de westkant van de straat vanaf het drie verdiepingen hoge perceel met de toegekende huisnummers 6, 6a en 6b eens als uitgangspunt van ons verhaal nemen. Daarbij zullen we wat in herhalingen moeten vallen. Op de begane grond is daar op nr. 6 nog steeds gedurende de weekeinden (donderdag tot en met zondagavond) Bar-Dancing-Disco ‘Bacchus’. Of er iemand op nr. 6a heeft gewoond en wie dat dan is geweest wordt door de woningkaart niet meer beantwoord. Deze laat bedrijfsleider Freerk Offeringa per 17 oktober 1983 vertrekken naar Oudeschoot. De laatste bewoner van nr. 6b is dan volgens de woningkaart Johannes Hakvoort, die hoofdbewoner wordt per 29 augustus 1984. Doordat de Kamer van Koophandel op 28 december 1984 laat weten, dat de door Hakvoort ingeleverde horeca-papieren van de S.V.H. toereikend zijn voor verlenging van de drankwetvergunning, nemen we aan dat deze ook dan nog boven de bar-dancing woont.
Voor discotheek Bacchus is de deelname aan een oude stijl jazz-feest - door de gezamenlijke Gedempte Molenwijk horeca-gelegenheden georganiseerd onder de naam “Millstreet Jazzfestival” - vanzelfsprekend. In Bar Bacchus speelt die avond het deense orkest “Olsons International Copenhagen Hot Band”. In een artikel in de Leeuwarder Courant van 18 april 1986 wordt ook café ‘Pom(m)erans’ genoemd, die gastvrijheid biedt aan de dixielandformatie “Buttertown Jazzband”. De Movie Skoop draait die avond op het adres Ged. Molen wijk 4a twee muziekfilms over pop uit de 60er jaren en over countrymuziek. De oostkant van de Gedempte Molenwijk is vertegenwoordigd door ‘café ‘t Centrum’ en ‘café De Breede Weg’.
MOVIE SKOOP WEG, ARCADE CINEMA TERUG
Met de problemen om de Movie Skoop renderend te houden wordt door exploitant Franke Witteveen het roer omgegooid en verbouwt hij de grote zaal tot een discotheek. In de kleine zaal wordt dan nog wel gedraaid, maar de combinatie discotheek en bioscoop wordt geen echt succes. In de krantenadvertenties van de rubriek “Waarheen morgen in Friesland” vinden we in de plaats van ‘Movie Skoop’ als nieuw filmdraaiende organisatie de naam ‘Arcade’. Op 11 oktober 1986 wordt daar de aandacht op evestigd door een advertentie met de tekst: “Binnenkort opening van Discotemple Arcade. Voorheen Movieskoop.”
Tot 9 mei 1987 wordt practisch wekelijks een nieuwe film gedraaid van sterk uiteenlopende kwaliteit. Veel voor alle leeftijden, maar ook regelmatig met de leeftijdsbeperking van 16 of 18 jaar.
Filmminnend Heerenveen en de exploitant Witteveen worden in de avond van donderdag 8 mei 1986 getroffen door een brutale inbraak in de discotheek Arcade, waar voor circa fl.17.000,- aan geluid-en lichtapparatuur wordt gestolen. De lichtcomputer, een mengpaneel, twee draaitafels, een CD-speler, drie versterkers en microfoon onthanden de disjockey volledig.
Deelname aan de 5e Kroegentocht van 25 september 1987 is gebleken geen optie meer te zijn.
Witteveen blijkt een overlever in de filmbranche mede door zijn bereidheid als reizende filmoperateur. Begin 1989 verkoopt hij de inventaris van de filmzalen aan de Gedempte Molenwijk 4a en draait in geschikt gemaakte zalen o.a. op de Waddeneilanden met de James Bondfilm ‘License to kill’. In 1991 gelukt het Witteveen opnieuw een Heerenveense filmzaal te huren: De Hoeksteen.
WINKEL WORDT AMUSEMENTSHAL
Het jaar 1989 is ook het jaar waarin de ‘winkel van de opheffingsverkoop’ - volgens het dossier nr. 16 uit 1989 een ‘textielzaak - op het adres Gedempte Molenwijk 4b (kadastraal Heerenveen A-6505) - in huur wordt genomen door ‘Magic City B.V.’ met als hoofdvestiging de stad Groningen. Wanneer je destijds uit de Munnikssteeg richting Molenwijk loopt, loop je recht op die winkelzaak aan (eerder A-4732, maar nu A-6505). Eigenaren (in de kadasterlegger) zijn - sinds de verkoop in het dienstjaar 1984 door Hendrik Jan van der Mei uit Gorredijk - het driemanschap Age Hoekstra (1940), Marten Hoekstra (1945) en Abele Pasma (1928). Als hun beroep staan ze alledrie vermeld als ‘vennootschapsdirecteur’ en zijn elk eigenaar voor één-derde (1/3) gedeelte. Amper een jaar later vindt er door de drie vennoten een kadastrale ‘scheiding’ plaats, waarbij als enige eigenaar vervolgens wordt ingeschreven Marten Hoekstra, garagehouder (en gehuwd met Willie Anneke Overdijk) van 3.60 are met als omschrijving ‘winkel en erf’. Niet alleen A-6505 is overgenomen door Marten Hoekstra c.s, maar ook het noordelijker gelegen perceel A-6506 (beschreven als ‘bedrijfspand en erf’) komt in zijn onroerend goed-portefeuille. Dat pand staat al enige tijd beschreven met een grootte van 7.55 are en is bekend onder de huisnummers 4 en 4a.
Een situatieschets gemaakt voor het bouwdossier 1992-nr. 182, waarbij het perceel A-6506 van een nieuwe voorgevel (waarover later meer) wordt voorzien, laat ook het perceel A-6505 duidelijk zien.
Magic City b.v. (deel uitmakend van de Lindenbergh Holding) blijkt van A-6505 de huurder, wil ter plaatse een amusementshal of speelhal gaan exploiteren (Jack’s Casino) en is van plan daarvoor fl.400.000,- te investeren. Om dat te bereiken wordt de hulp ingeroepen van Architectenburo B.R. Bolt BNA uit Groningen voor een spraakmakend ontwerp. De tekeningen zijn veelbelovend en dateren reeds van 6 januari 1989. Met name het bijzondere ontwerp voor de voorgevel in twee gedaanten - met de rolluiken open en met de rolluiken dicht - spreekt tot de verbeelding. De schets van de scheve projectie maakt nog eens extra duidelijk, dat het constructief tamelijk eenvoudige ontwerp (stalen opbouw) de tand des tijds behoorlijk heeft doorstaan.
De aanvraag voor een bouwvergunning heeft het gemeentelijke ontvangststempel van 9 januari 1989. (Bouwdossier 1989-16). De aanvraag gaat het gemeentelijke, ambtelijke traject in en het eerste signaal naar het Heerenveense publiek vinden we vervolgens in Crackstate Nieuws van 18 januari 1989. In deze rubriek “Bouwplannen” annonceert Crackstate “de verbouw van een winkel tot amusementshal aan de Gedempte Molenwijk 4b te Heerenveen.”
De bouwaanvraag wordt eerst door de afdeling B.M.T. (Bouw-en Milieu Toezicht) beoordeeld en vervolgens door de afdeling R.O.V. (Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting). Het ontwerp leidt tot direct al tot een interne nota tussen deze twee afdelingen. Bouwtoezicht concludeert, dat er een vergunning is vereist, omdat de bouwverordening van de gemeente Heerenveen van toepassing is. De aanvraag valt binnen het bestemmingsplan “Heerenveen-Centrum”, welke is vastgesteld en goedgekeurd op 26 april 1976. Daar is de mogelijkheid aanwezig voor woningen, winkels, horecabedrijven, sociale, culturele en andere voorzieningen, kantoren en ambachtelijke bedrijfsgebouwen. Daarop is een verklaring van geen bezwaar door Gedeputeerde Staten afgegeven op 27 april 1977. Er is op 22 februari 1988 een voorbereidingsbesluit genomen ten aanzien van het ‘in procedure zijnde’ bestemmingplan, maar dat is nog niet afgerond. Officieel past dit bouwplan niet in het vigerende bestemmingplan, maar mogelijk wel in het toekomstige, gewijzigde bestemmingsplan. Voor wat betreft de milieu-aspecten is de WGH (Wet Geluids Hinder) niet van toepassing. Verder is het bouwplan niet in strijd met een BW-vergunning van derden (Bijzondere Wetten). De gemeentelijke beoordelaars krijgen bij de aanvraag een vijftal foto’s bijgeleverd, waarop de datumstempel 20 jan. 1989 en 2 febr. 1989 voorkomen.
Jammer genoeg kunnen we niet al deze vijf opnemen, maar een korte beschrijving nodigt uit ze nog eens te willen bekijken. Foto 1 en 2 (niet afgebeeld) geven een beeld van de Scapino-gevel plus de borden van de ‘opheffingsverkoop’ van de te verbouwen winkel.
Foto 3 geeft zicht op een deel van het doek van de ‘opheffingsverkoop’ vanuit de Munnikssteeg.
Foto 4 (niet afgebeeld) is een ‘streetview’ vanaf het zuidelijk gelegen Scapino tot aan Achter de Kerk langs de westzijde van de Gedempte Molenwijk.
Foto 5 is het beeld aan het begin van dit verhaal.
Nadat op 20 januari 1989 de adviesaanvraag wordt gericht aan de Gedeputeerde Staten en Welstandszorg Hûs en Hiem, is laatstgenoemde vlot met haar toestemming en eveneens vlot met haar nota van fl.680,-. Gedeputeerde Staten worden nog opnieuw een keer benaderd met een nieuw voorbereidingsbesluit, d.d. 27 februari 1989, en op 15 maart 1989 besluit het gemeentebestuur al tot het afgeven van een vergunning, met een aantal aanvullende voorwaarden.
Het gaat dus om een totale metamorfose van een winkel (textielzaak) tot een amusementshal op kadastraal perceel A-6505. Met kalkzandsteen, systeemplafonds, aluminium, p.v.c. en een stalen opbouw voor een reclameconstructie zal het gebouw overdag voor een 40 tal personen afdoende onderdak bieden is de verwachting. Volgens de aanvraag zal het bouwwerk met een bruto vloeroppervlak van 325 m2 en een inhoud van 1300 m3 worden uitgevoerd door Hofstra Hulshof b.v. uit Nieuw-Buinen. Deze stapt erin voor een aannemingssom van fl.380.000,-, terwijl voor de c.v. en airco nog fl.55.000,- wordt begroot.
Er wordt na de toestemming om te mogen realiseren snel gehandeld, want op zaterdag 29 april 1989 zal de ‘Feestelijke Opening’ vanaf 13.00 uur plaatsvinden. Met ‘enerverende fruitautomaten’, ‘ruimtevlucht’, ‘helicopter’, ‘de nieuwste arcades’ (in casinosfeer: fruitmachine’s), ‘biljart’, Spaanse Bulldozer’, ‘Futuristische Flippers’, ‘Biljart’ en ‘Cash Roulette’ is de 320 m2 oppervlakte van de hal ingericht voor jong en oud. Je kunt ‘t bij de opening beleven met als entourage een looporkest, een promotieteam en twee robots. Voor gratis popcorn is gezorgd.
Op één punt blijkt het nodig dat de heer Hofma van de sector VROM zijn tanden moet laten zien en wel op het punt van de geëiste brandpreventiemaatregelen. Na de eerste controle op 13 juli 1989 blijken deze niet in orde, wordt de Magic City B.V. gemaand en pas bij de hercontrole op 1 december 1989 wordt alles in orde bevonden.
Overigens wordt de Magic City B.V. wel tegemoet gekomen voor de eis, dat zij minimaal 15 wielklemmen op eigen grond moeten realiseren. Dat lukt niet en daarvoor krijgen ze vrijstelling.
Het is gebleken, dat deze bedrijfsvorm in Heerenveen een langdurige relatie met de Friese ‘homo ludens’ (de spelende mens) is aangegaan, want zelfs in 2017 bij de nieuwste verbouwingen aan de Gedempte Molenwijk vinden we nog steeds de “Jack’s Casino” en tevens op hetzelfde adres: nr. 4b.
Uitbreiding ‘Flash Casino’ Eigenlijk heeft de ‘Magic City’-organisatie in haar streven om de Heerenveners aan de speeltafels te krijgen zich al kunnen spiegelen aan de vroege vestiging van de Flash Casino, welke op 5 september 1983 is gelanceerd in het perceel Gedempte Molenwijk 8a. (zie HIP-Time 141). Maar het jaar 1989 is ook voor deze casino-organisatie een belangrijk jaar. Het bouwdossier 1989-nr. 308, waarin ‘Meubel Heerenveen b.v.’ (lees directeur G. Peereboom) als eigenaar wordt genoemd, vertelt ons dat door de Ommer Automaten b.v. als huurder op 5 juli 1989 een aanvraag is ingediend voor een bouwvergunning. De Heerenveense Courant geeft in haar exemplaar van 9 augustus 1989 in de gemeentelijke rubriek ‘Crackstate nieuws’ als één van de bouwplannen ‘het veranderen van een winkel in automatenhal aan de Gedempte Molenwijk 8 te Heerenveen’. Bij de gemeente moet men - ook in dit geval - er even over nadenken, want eigenlijk is het bouwplan ook in strijd met het vigerende of van kracht zijnde bestemmingsplan. Maar aangezien de gemeente al enige tijd bezig is dat nieuwe bestemmingsplan ‘Heerenveen centrum 1990’ voor te bereiden, vindt het college daarin voldoende argumenten om een uitzondering op de situatie te maken. Hoewel nog onbekend is, wanneer de herziening rechtskracht zal krijgen.
Terugkomend op de uitzonderingspositie van de beoogde automatenhal wordt het perceel beschouwd als ‘aangewezen voor gemengde bebouwing in twee bouwlagen’ ! Het Meppeler architectenduo Wouda en van der Schaaf levert een bouwplan in, waarvan Welstandszorg Hûs en Hiem in krachtige termen haar ongenoegen uit. Het voldoet huns inziens niet aan redelijke eisen van welstand. Hun bezwaar richt zich op het uiterlijk van de hoofdvorm en de architectonische uitwerking daarvan. Binnen het straatverband werkt het ontwerp chaosvergrotend door de gevelstijl. Hûs en Hiem meent een eigentijds en rustig front te mogen eisen. Op 6 september 1989 is derhalve hun advies: absoluut geen vergunning verlenen. (zie hierboven)
Er dient dus een nieuwe tekening te worden ingeleverd, die als datum krijgt 26 september 1989. Met als resultaat de reeds eerder gekozen stijl met de wisselende luifelafmetingen. Inmiddels is ook Gedeputeerde Staten ingelicht over het feit, dat deze bouw in feite een wijziging betreft van de reeds bestaande automatenhal. Dat is de eerdere Flash Casino van 1983 in pand nummer 8a. Het wordt dus een uitbreiding met het pand nummer 8. De echte interieurtekeningen van de automatenhal worden gemaakt door de Bouwcom B.V. te Emmen, een adviesbureau voor bouwconstructies, in samenwerking met KAJA Rijssen voor de horeca-inrichting van de automatenhal. Hoewel best intressant zullen we de herinnering daaraan laten aan de verknochte bezoekers van de speelautomatenhal ! Het is zonder meer duidelijk, dat ook de Flash Casino in Heerenveen een blijvertje is gebleken. Zelfs bij de laatste herinrichting van de Gedempte Molenwijk in 1916 en 1917 zijn haar speelgelegenheden dominant in het straatbeeld gebleven. Bovendien zijn de uitbreidingen ook gezocht in de hoogte met het realiseren van appartementen en zijn er - middels een ‘steeg’ - parkeergelegenheden en ontvluchtingsopties bij calamiteiten gecreëerd.
DISCOTHEEK ‘TONIGHT’
Met de grote verbouwingen van de gokpaleizen staat de ontwikkeling van de westkant van de Gedempte Molenwijk trouwens niet stil. Zo vinden we op 6 december 1991 voor het pand met het nummer 4a in de Leeuwarder Courant een in het oog springende advertentie. In dat perceel wordt die vrijdag de 6e december ‘wegens groot succes’ door Discotheek TONIGHT gevierd “A MAD HOUSEPARTY AGAIN !” Die termen betekenen dus dat dit kennelijk al eens eerder is gebeurd. De vraag is dan gerechtvaardigd, wanneer is deze discotheek voor het eerst van start gegaan.
Afgaande op de Leeuwarder Courant van 2 maart 1990 is het heel goed mogelijk, dat gitarist Kier van der Werf - na twintig jaar aan de guitaar te hebben gewijd - één van de eerste belangrijke optredende muzikanten is geweest die met zijn eigen groepen K-Star Band en Crea-Puls eindelijk weer eens een optreden heeft in zijn geboorteplaats Heerenveen. De vaste bezoekers van Discotheek ToNight hebben op 5 augustus 1990 een dag lang geleefd in de hoop dat topster ‘Prince’ na zijn concert in stadion Thialf zijn nazit zou doorbrengen in hun discotheek, maar helaas gaat hij na het concert met zijn crew linea recta naar de Roxy in Amsterdam. (Bericht in H.C. 8 augustus 1990. Begin 1993 besteedt de Leeuwarder Courant op 4 februari aandacht aan de overlast op de Gedempte Molenwijk in Heerenveen. Thom de Wilde, eigenaar van discotheek Tonight, wil door middel van zgn. ‘Susploegen’, bestaande uit personeel uit de horecabranche, proberen de geconstateerde overlast van de bezoekers van deze gelegenheden en irritant rijgedrag van taxichauffeurs in rustiger banen leiden. De politie omarmt het initiatief en ondersteunt de gedachte om het voor te leggen aan het college van B. en W., maar wil beslist geen heksenjacht op taxichauffeurs omdat ze blij zijn, dat de bezoekers met een slok op in eigen vervoer een veel groter risico is. In september 1993 lezen in de Leeuwarder Courant, dat discotheek Tonight voor het eerst meedoet aan de 12e Kroegentocht met de band ‘Hot Bolshevik’. Het jaar daarna (1994) zit eigenaar Thom de Wilde met zijn discotheek al niet meer aan de Gedempte Molenwijk, maar al lang en breed aan de Vleesmarkt en is gastheer voor de band “V Not”. De zoektocht naar het eigenaarschap van Discotheek Tonight brengt ons naar de facebookgegevens over Thomas de Wilde, die wordt beschreven als ‘Owner 1989 - 1997’ in de gemeente Heerenveen. Verder is zijn naam ook enige tijd verbonden aan de discotheken Bellefleur (1984-1986), de Muis (1986-1989), Café’s De Blauwe Kater (vennoot 1994-1999) en ‘t Brandpunt (1995-2005).
POOL-SNOOKER-BILJART-EN DARTCENTRUM ‘THE POOLBROTHERS’
De internetsite van het huidige Snooker & Pool Centrum Heerenveen aan het Burgemeester Kuperusplein 70-73 vertelt ons dat zij zijn gestart in het jaar 1991. Aangenomen hebben we dat dit dezelfde organisatie is als de destijds geafficheerde “Pool-Snooker-Biljart en Dartcentrum ‘The Poolbrothers’.
De eerste krantenpublicatie waarin “The Poolbrothers’ van zich doen horen is die van de 15e januari 1993. Daarin wordt een Super Driebandentoernooi op 5, 6 en 7 februari 1993 aangeprezen in deze zaak aan de Ged. Molenwijk 4a. Voor de competitieve liefhebbers wordt deelname aantrekkelijk gemaakt door het in het vooruitzicht stellen van ca. fl.2500,-, waarvan Technisch Installatiebedrijf Hoekstra uit Mildm de hoofdsponsor wordt genoemd. ‘Simon’ op telefoonnummer 05130-33846 regelt de opgaven tot 30 januari 1993. Een jaar later wordt ‘The Poolbrothers’ door journalist Marcel de Jong in de rubriek Fries Mozaïek van de Leeuwarder Courant van 17 januari 1994 verwent met een verslag van een dartgebeuren door de Hagenaar Roland Scholten, de nummer twee van de wereldranglijst. Niet alleen wordt er ‘hosannah’ geroepen over diens prestaties, maar tevens wordt het spel met z’n aparte regels min of meer uitgelegd. Jaap Woudstra eigenaar van The Poolbrothers mag een ‘leg’ winnen, net als zijn maten Wietze Jonker en Cor de Wolf. Voor de rest komen de andere amateurdeelnemers er niet aan te pas.
Wanneer de Leeuwarder Courant op 24 september 1994 de 11de Kroegentocht in Heerenveen aankondigt, staat in het rijtje van 22 deelnemers ook de nieuwe gebruiker van pand nr. 4a. ‘The Poolbrothers’ laat die avond de muzikanten van ‘Mistura’ hun accommodatie verlevendigen. In de loop van de volgende jaren worden er verschillende geruchtmakende activiteiten georganiseerd. We noteren muzikale optredens van Pigment, The Indian Tea Band, Erik Dikeb, etc. Verder Darts-toernooien, Spoelbakduiken, Breakdance Bartels, Hip-Hop sessions, Salsa en Zouk dansworkshops, deelname van verschillende Poolbrothers-teams aan de Friese dartscompetities. Zo omstreeks het jaar 2002 spreken krantenberichten meestal van ‘Grootcafé Poolbrothers’. Op 18 februari 2005 zijn de engelse voetbalfans van New Castle United voor en na de wedstrijd tegen de S.C. Heerenveen opgevangen in de accommodatie van het Pool-en Dartcentrum, omdat hen een beperkte bewegingsvrijheid is opgelegd wegens hun reputatie. Eigenaar Woudstra heeft dat risico aangedurfd. In de nacht van woensdag op donderdag de 22e februari 2007 wordt Heerenveen opnieuw opgeschrikt door een grote brand van een horecagelegenheid. In december 2006 zijn toen twee horecapanden aan het eerste deel van het Breedpad uitgebrand en nu wordt het café Poolbrothers vrijwel volledig verwoest en tevens het naastgelegen pand in gebruik bij koffieshop Dizzy Duckgrotendeels. Deze heeft voornamelijk rook-en waterschade opgelopen. Ruim twee uur na het uitbreken van de brand wordt het sein ‘brand meester’ gegeven en kan een politie-onderzoek van start gaan. De brand blijkt te zijn gestart in een opslag op de bovenverdieping, waar een bedrijf opgekochte bedrijfsboedels van failliete kledingondernemingen op slaat. De gebruiker blijkt - volgens de krant - huurder van de Woningcorporatie Arqin. Bovendien vermoedt de politie kortsluiting in de apparatuur van een illegale hennepkwekerij van 200 m2 op de bovenste verdieping. Voor de journalistieke details helpt www.delpher.nl u ongetwijfeld verder met de artikelen “Brand in centrum Heerenveen door hennepkwekerij” en “Schrik in Heerenveen door brand in centrum” in de Leeuwarder Courant van 22 februari 1907. De gevolgen van de brand zijn voor de bedrijfsvoering van Poolbrothers desastreus. De bouwkundige situatie op dat ogenblik is zo, dat het Poolbrotherspand met zijn ingang aan de Gedempte Molenwijk als het ware om het brandende pand is gedrapeerd. In mei 2008 staat het pand er nog haveloos bij, terwijl de huurder Bavarian het voor gezien heeft gehouden. Ook de naastgelegen koffieshop ‘Dizzy Duck’ heeft daarvan de gevolgen ondervonden. Met de Poolbrothers is het niet goed afgelopen. Het bedrijf is via een surseance van betaling terecht gekomen in een faillissementstraject, welke - volgens Googlegegevens - pas op 23 mei 2014 eindigt met een rekening en verantwoording en een schuldsanering zondering uitdeling op 28 mei 2014.
EERST ‘VIDEO THUIS’, DAARNA ROCK-CAFE ‘DE POMERANS’
Ook nu maken we - wegens een totaal onverwachte vondst via www.delpher.nl - een uitstapje naar de vroegere geschiedenis van de Gedempte Molenwijk en wel naar het adres nr. 10. In de Leeuwarder Courant van 22 en 29 december 1983 vinden op dit adres namelijk de ‘Video Thuis’-zaak met een advertentie. Weliswaar staat daarin als adres ‘Ged. Molenweg 10’, maar elke Heerenvener kan bedenken dat daarmee absoluut niet wordt bedoeld ‘Oude Molenweg’ in de wijk Heerenveen-midden. Ook vallen af de Molensteeg en Molenstraat (in de nieuwe spelling!), want deze zijn immers nimmer ‘gedempt’. In andere advertenties van ‘Video Thuis’ ontbreekt een adressering, b.v. in 1985 en in september 1988. Het is dus uitgesloten, dat dan de Lindegracht 7 al in beeld is, want Gerrit Overdiep’s ijzerhandel zit daar dan nog ! Waarmee de vraag ‘Hoelang heeft Video Thuis’ op het adres Gedempte Molenwijk gezeten ???... uiteraard nog niet is beantwoord. Het zal niet lang zijn geweest, want in juli 1981 heeft een brand nummer 10 het daar gevestigde Turkse restaurant zwaar getroffen.
De vermelding in een artikel in de Leeuwarder Courant van 18 april 1986 maakt duidelijk, dat ook café ‘Pom(m)erans’ het initiatief voor het Millstreet Festival van harte ondersteund, wanneer ze gastvrijheid bieden aan de dixielandformatie “Buttertown Jazzband”. Meer details zijn er voorlopig over het etablissement niet aangetroffen in de provinciale kranten. Mogelijk dat de plaatselijke Heerenveense Courant of De Koerier er aandacht aan hebben besteed, maar dan moet je die kranten wel kunnen raadplegen. Pas op 12 februari 1913 wordt dat volledig goed gemaakt met een artikel van Heerenveens journalist en recensent Harry de Jong in de Heerenveense Courant.
Hij schrijft daarin over “Reünie rockcafé De Pomerans Heerenveen”. Als eerste informatie staat vermeld, dat het ‘rockcafé’ aan de Gedempte Molenwijk op 18 november 1990 na bijna 8 jaar zijn deuren sloot. Dat zou inhouden, dat het café naar alle waarschijnlijkheid vanaf begin 1983 zijn trouwe clientèle heeft opgebouwd. Voor een belangrijk deel is vaste DJ Heavy P. (geuzennaam Dikke Piet, maar in werkelijkheid Piet de Heij) daarvoor verantwoordelijk geweest, uiteraard samen met het bedienend personeel. Organisator van deze reünie blijkt Marco Brouwer, die in Geert Semplonius - eigenaar van Café De Skoffel en De Stunt - een destijds enthousiaste bezoeker én fan van de Pomerans - in februari 2013 een enthousiaste reünist heeft ontmoet. De vraag in welk perceel Petit Restaurant - Café Biljart POMERANS aan de Gedempte Molenwijk heeft geëxploiteerd wordt beantwoord met een advertentie in de Gemeentegids van 1984 op bladzijde 93. Als locatie wordt daarin dus gemeld: Ged. Molenwijk 10 en 10a. Uit een krantenbericht van de Leeuwarder Courant vernemen we op 19 januari 2013, dat de Shoarma-grillroom Shalom na 15 jaar het adres Gedempte Molenwijk 10a gaat inruilen voor een pand aan het Breedpad.
DIZZY DUCK HEERENVEEN
Ten tijde van de brand in de wietkwekerij boven en naast Poolbrothers in 2007 is aan de westkant van de Gedempte Molenwijk al enige tijd aanwezig de naastgelegen koffieshop ‘Dizzy Duck’, die voornamelijk door de brand ook daarvan de gevolgen heeft ondervonden. Exploitant Hataam Chaanabi van deze koffieshop reageert zeer adequaat door na een seintje van de politie binnen een halve minuut zijn gasten de zaak uit te ‘jagen’ en als voorzorgsmaatregel gas en water direct af te sluiten. Zijn hoop om de volgende dag weer te kunnen werken zal twijfelachtig zijn geweest. Ook water en rookschade zullen de klanten van Gedempte Molenwijk 4a mogelijk hebben afgeschrikt. Uit een artikel van Saskia van Westhreenen van 21 januari 1905 over de hoeveelheid koffieshops in Heerenveen , waarvan vier van de vijf aan de Gedempte Molenwijk. Dizzy Duck - zo vertelt het artikel - zit er dan zo ongeveer vijf à 6 maanden. Chaanabi, die overigens niet klaagt over het feit dat het niet storm loopt in zijn zaak, vindt wel dat de plannen van burgemeester de Jonge erg ver gaan. Deze wil het aantal van vijf terugbrengen tot hooguit drie. Hij onthult dat het al zwaar genoeg is om zonder reclame te mogen maken en met de strenge regels voor contrôle en de frequentie daarvan bijna ondoenlijk is om twee gezinnen van een bestaan te voorzien uit de zaak. De Jonge wil zich conformeren aan het landelijke gemiddelde van één koffieshop op 10 tot 15 duizend inwoners. In Heerenveen zou dat 1 koffieshop op 8400 bewoners zijn.
CLUB TROPICS MET SALSERO MBOKA - DANCING CENTRE
Het blijkt lastig om een goed beeld te schetsen van het sinds 2013 aan de Gedempte Molenwijk 4a exotische pand ‘Club Tropics’. Internet bevat als informatie, dat de activiteiten (onder andere) plaatsvinden in de branche: ‘Café’s’. Het staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder hetzelfde nummer als Salséro Mboka. De locatie daarvan werd voorheen “Party Café Salsa” genoemd. De keuze ‘Club Tropics’ is in juli 2013 op de naam gevallen, omdat er inmiddels veel meer dans-en muziekstijlen kunnen worden beleefd. Er wordt voornamelijk Caribische en andere opzwepende tropische moderne muziek gedraaid. Met andere woorden een bredere doelstelling. “De club heeft een totaaloppervlakte van maar liefst 300 m2 meter. Vooraan een grote bar en achteraan een ruime dansvloer waar iedereen los kan gaan! Tevens zijn er vijf dartbanen om gezellig met vrienden of voor competitie met elkaar te darten. De aankleding in het café past nu meer bij onze naam Tropics; deze is meestal in Caribische/tropische sferen. Iedereen is welkom, zowel vaste bezoekers als personeel zijn gastvrij voor nieuwkomers. Bij onze georganiseerde feesten bieden wij onze klanten een garderobe en des te belangrijker garantie op een leuke avond!”
De tegenwoordige website van dansschool Salseromboka beschrijft haar bestaan in de woorden: “Reeds 15 jaar is eigenaar en dansleraar Mboka actief in het geven van danslessen.” Uitgaande van 2017 is hij dus begonnen in het jaar 2002. In Heerenveen speelt zich dat dan af op de Gedempte Molenwijk 4a in de locatiefaciliteiten van Club Tropics sinds 2013 en volgens de Kamer van Koophandel 2008. Geen polka of klompendans maar de gezelligste dansschool van het hoge Noorden opteert voor de stijlen Salsa (verzamelnaam van dansstijlen van Cubaanse oorsprong) Zouk (Franstalige Caribische muziek), Zumba (Latijns Amerikaanse dansfitness) en Bachata (een Dominicaanse partnerdans).
TOEKOMSTVISIE: SIGNALERING - HEROVERWEGING - CRISIS - UPGRADING
Door middel van het noemen van een aantal artikelen door de journalistiek, welke door Uzelf kunnen worden opgeroepen op uw computer op de website ‘De Krant van Toen’ , krijgt U enig zicht op het moeizame traject wat moet worden bewandeld om ons motto “Van Uitgaansparadijs tot Sloppenwijk” te logenstraffen.
‘Stadsproblemen’ in centrum Heerenveen’ door Maria Degrosso, in L.C.27-05-1993.
“Duo pleegt geweld en verzet zich tegen politie: werkstraffen”, in L.C. 27-09-1994.
“Messteek in disco” in L.C. 30-10-1994.
“Vier op een kluitje lokt rottigheid uit”, door Saskia van Westhreenen, in L.C. 21-01-2005.
“Horeca hekelt traag beleid Heerenveen”, in L.C. 08-08-2006
“De Gedempte Multiculti Hotspot”, door Wiebe Pennewaard, in L.C. 22-08-2006.
“Brand in centrum Heerenveen door hennepkwekerij”, in L.C.22-02-2007
“Weer noodkreet om’slopen’ Heerenveen’, in L.C. 19-06-2007.
“Centrumbazen laaiend op Heerenveen:, in L.C. 25-01-2008
“Gemeente biedt op panden aan Gedempte Molenwijk”, in L.C. 17-05-2008
“Corporatie weg uit Molenwijkproject”, in L.C. 04-02-2010.
“Verbazing over ‘gift’ WoonFriesland”, in L.C. 09-02-2010
“Eerste stap voor opknapbeurt Gedempte Molenwijk”, in H.C. 11-02-2010
“Discotheek Bacchus gesloopt”, in L.C. 07-03-2011
“Discotheek Bacchus eindelijk tegen de vlakte”, in L.C. 14-05-2011.
“Twee café’s dicht in centrum Heerenveen”, in L.C. 06-12-2011.
“Crisis is tegenvaller Gedempte Molenwijk” in L.C. 04-06-2012.
“Zwoel zwieren in de Salsa”, door Robert Jan Speerstra, in L.C. 27-08-2012.
“Opknapplan in centrum Heerenveen wankelt”, Saskia van Westhreenen in L.C. 27-10-2012.
“Dilemma bij opknappen wijk”, in L.C. 03-12-2012.
“Shalom verhuist naar Breedpad” in L.C. 19-01-2013.
“Nieuwbouw op plek Bacchus”, in L.C. 15-01-2016.
2017, september 30 - wibbo westerdijk - hip-backup - met dank voor uw geduld !
Helaas moeten we toegeven, dat deze foto uit het bouwdossier 1989, nr. 16 fotografisch-technisch geen prijswinnaar is. Tegelijk zijn we er wel een beetje blij mee, dat het straatbeeld van de Gedempte Molenwijk uit dat jaar er behoorlijk op tot zijn recht komt. Duidelijk is dat de beide auto’s links (DB-62-BL; NS-23-TJ) ook uit dezelfde periode stammen als die op de kleurenfoto uit de vorige HIP-Time Magazine (nr. 141).
Laten we de westkant van de straat vanaf het drie verdiepingen hoge perceel met de toegekende huisnummers 6, 6a en 6b eens als uitgangspunt van ons verhaal nemen. Daarbij zullen we wat in herhalingen moeten vallen. Op de begane grond is daar op nr. 6 nog steeds gedurende de weekeinden (donderdag tot en met zondagavond) Bar-Dancing-Disco ‘Bacchus’. Of er iemand op nr. 6a heeft gewoond en wie dat dan is geweest wordt door de woningkaart niet meer beantwoord. Deze laat bedrijfsleider Freerk Offeringa per 17 oktober 1983 vertrekken naar Oudeschoot. De laatste bewoner van nr. 6b is dan volgens de woningkaart Johannes Hakvoort, die hoofdbewoner wordt per 29 augustus 1984. Doordat de Kamer van Koophandel op 28 december 1984 laat weten, dat de door Hakvoort ingeleverde horeca-papieren van de S.V.H. toereikend zijn voor verlenging van de drankwetvergunning, nemen we aan dat deze ook dan nog boven de bar-dancing woont.
Voor discotheek Bacchus is de deelname aan een oude stijl jazz-feest - door de gezamenlijke Gedempte Molenwijk horeca-gelegenheden georganiseerd onder de naam “Millstreet Jazzfestival” - vanzelfsprekend. In Bar Bacchus speelt die avond het deense orkest “Olsons International Copenhagen Hot Band”. In een artikel in de Leeuwarder Courant van 18 april 1986 wordt ook café ‘Pom(m)erans’ genoemd, die gastvrijheid biedt aan de dixielandformatie “Buttertown Jazzband”. De Movie Skoop draait die avond op het adres Ged. Molen wijk 4a twee muziekfilms over pop uit de 60er jaren en over countrymuziek. De oostkant van de Gedempte Molenwijk is vertegenwoordigd door ‘café ‘t Centrum’ en ‘café De Breede Weg’.
MOVIE SKOOP WEG, ARCADE CINEMA TERUG
Met de problemen om de Movie Skoop renderend te houden wordt door exploitant Franke Witteveen het roer omgegooid en verbouwt hij de grote zaal tot een discotheek. In de kleine zaal wordt dan nog wel gedraaid, maar de combinatie discotheek en bioscoop wordt geen echt succes. In de krantenadvertenties van de rubriek “Waarheen morgen in Friesland” vinden we in de plaats van ‘Movie Skoop’ als nieuw filmdraaiende organisatie de naam ‘Arcade’. Op 11 oktober 1986 wordt daar de aandacht op evestigd door een advertentie met de tekst: “Binnenkort opening van Discotemple Arcade. Voorheen Movieskoop.”
Tot 9 mei 1987 wordt practisch wekelijks een nieuwe film gedraaid van sterk uiteenlopende kwaliteit. Veel voor alle leeftijden, maar ook regelmatig met de leeftijdsbeperking van 16 of 18 jaar.
Filmminnend Heerenveen en de exploitant Witteveen worden in de avond van donderdag 8 mei 1986 getroffen door een brutale inbraak in de discotheek Arcade, waar voor circa fl.17.000,- aan geluid-en lichtapparatuur wordt gestolen. De lichtcomputer, een mengpaneel, twee draaitafels, een CD-speler, drie versterkers en microfoon onthanden de disjockey volledig.
Deelname aan de 5e Kroegentocht van 25 september 1987 is gebleken geen optie meer te zijn.
Witteveen blijkt een overlever in de filmbranche mede door zijn bereidheid als reizende filmoperateur. Begin 1989 verkoopt hij de inventaris van de filmzalen aan de Gedempte Molenwijk 4a en draait in geschikt gemaakte zalen o.a. op de Waddeneilanden met de James Bondfilm ‘License to kill’. In 1991 gelukt het Witteveen opnieuw een Heerenveense filmzaal te huren: De Hoeksteen.
WINKEL WORDT AMUSEMENTSHAL
Het jaar 1989 is ook het jaar waarin de ‘winkel van de opheffingsverkoop’ - volgens het dossier nr. 16 uit 1989 een ‘textielzaak - op het adres Gedempte Molenwijk 4b (kadastraal Heerenveen A-6505) - in huur wordt genomen door ‘Magic City B.V.’ met als hoofdvestiging de stad Groningen. Wanneer je destijds uit de Munnikssteeg richting Molenwijk loopt, loop je recht op die winkelzaak aan (eerder A-4732, maar nu A-6505). Eigenaren (in de kadasterlegger) zijn - sinds de verkoop in het dienstjaar 1984 door Hendrik Jan van der Mei uit Gorredijk - het driemanschap Age Hoekstra (1940), Marten Hoekstra (1945) en AbelePasma (1928). Als hun beroep staan ze alledrie vermeld als ‘vennootschapsdirecteur’ en zijn elk eigenaar voor één-derde (1/3) gedeelte. Amper een jaar later vindt er door de drie vennoten een kadastrale ‘scheiding’ plaats, waarbij als enige eigenaar vervolgens wordt ingeschreven Marten Hoekstra, garagehouder (en gehuwd met Willie Anneke Overdijk) van 3.60 are met als omschrijving ‘winkel en erf’. Niet alleen A-6505 is overgenomen door Marten Hoekstra c.s, maar ook het noordelijker gelegen perceel A-6506 (beschreven als ‘bedrijfspand en erf’) komt in zijn onroerend goed-portefeuille. Dat pand staat al enige tijd beschreven met een grootte van 7.55 are en is bekend onder de huisnummers 4 en 4a.
Een situatieschets gemaakt voor het bouwdossier 1992-nr. 182, waarbij het perceel A-6506 van een nieuwe voorgevel (waarover later meer) wordt voorzien, laat ook het perceel A-6505 duidelijk zien.
Magic City b.v. (deel uitmakend van de Lindenbergh Holding) blijkt van A-6505 de huurder, wil ter plaatse een amusementshal of speelhal gaan exploiteren (Jack’s Casino) en is van plan daarvoor fl.400.000,- te investeren. Om dat te bereiken wordt de hulp ingeroepen van Architectenburo B.R. Bolt BNA uit Groningen voor een spraakmakend ontwerp. De tekeningen zijn veelbelovend en dateren reeds van 6 januari 1989. Met name het bijzondere ontwerp voor de voorgevel in twee gedaanten - met de rolluiken open en met de rolluiken dicht - spreekt tot de verbeelding. De schets van de scheve projectie maakt nog eens extra duidelijk, dat het constructief tamelijk eenvoudige ontwerp (stalen opbouw) de tand des tijds behoorlijk heeft doorstaan.
De aanvraag voor een bouwvergunning heeft het gemeentelijke ontvangststempel van 9 januari 1989. (Bouwdossier 1989-16). De aanvraag gaat het gemeentelijke, ambtelijke traject in en het eerste signaal naar het Heerenveense publiek vinden we vervolgens in Crackstate Nieuws van 18 januari 1989. In deze rubriek “Bouwplannen” annonceert Crackstate “de verbouw van een winkel tot amusementshal aan de Gedempte Molenwijk 4b te Heerenveen.”
De bouwaanvraag wordt eerst door de afdeling B.M.T. (Bouw-en Milieu Toezicht) beoordeeld en vervolgens door de afdeling R.O.V. (Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting). Het ontwerp leidt tot direct al tot een interne nota tussen deze twee afdelingen. Bouwtoezicht concludeert, dat er een vergunning is vereist, omdat de bouwverordening van de gemeenteHeerenveen van toepassing is. De aanvraag valt binnen het bestemmingsplan “Heerenveen-Centrum”, welke is vastgesteld en goedgekeurd op 26 april 1976. Daar is de mogelijkheid aanwezig voor woningen, winkels, horecabedrijven, sociale, culturele en andere voorzieningen, kantoren en ambachtelijke bedrijfsgebouwen. Daarop is een verklaring van geen bezwaar door Gedeputeerde Staten afgegeven op 27 april 1977. Er is op 22 februari 1988 een voorbereidingsbesluit genomen ten aanzien van het ‘in procedure zijnde’ bestemmingplan, maar dat is nog niet afgerond. Officieel past dit bouwplan niet in het vigerende bestemmingplan, maar mogelijk wel in het toekomstige, gewijzigde bestemmingsplan. Voor wat betreft de milieu-aspecten is de WGH (Wet Geluids Hinder) niet van toepassing. Verder is het bouwplan niet in strijd met een BW-vergunning van derden (Bijzondere Wetten). De gemeentelijke beoordelaars krijgen bij de aanvraag een vijftal foto’s bijgeleverd, waarop de datumstempel 20 jan. 1989 en 2 febr. 1989 voorkomen.
Jammer genoeg kunnen we niet al deze vijf opnemen, maar een korte beschrijving nodigt uit ze nog eens te willen bekijken. Foto 1 en 2 (niet afgebeeld) geven een beeld van de Scapino-gevel plus de borden van de ‘opheffingsverkoop’ van de te verbouwen winkel.
Foto 3 geeft zicht op een deel van het doek van de ‘opheffingsverkoop’ vanuit de Munnikssteeg.
Foto 4 (niet afgebeeld) is een ‘streetview’ vanaf het zuidelijk gelegen Scapino tot aan Achter de Kerk langs de westzijde van de Gedempte Molenwijk.
Foto 5 is het beeld aan het begin van dit verhaal.
Nadat op 20 januari 1989 de adviesaanvraag wordt gericht aan de Gedeputeerde Staten en Welstandszorg Hûs en Hiem, is laatstgenoemde vlot met haar toestemming en eveneens vlot met haar nota van fl.680,-. Gedeputeerde Staten worden nog opnieuw een keer benaderd met een nieuw voorbereidingsbesluit, d.d. 27 februari 1989, en op 15 maart 1989 besluit het gemeentebestuur al tot het afgeven van een vergunning, met een aantal aanvullende voorwaarden.
Het gaat dus om een totale metamorfose van een winkel (textielzaak) tot een amusementshal op kadastraal perceel A-6505. Met kalkzandsteen, systeemplafonds, aluminium, p.v.c. en een stalen opbouw voor een reclameconstructie zal het gebouw overdag voor een 40 tal personen afdoende onderdak bieden is de verwachting. Volgens de aanvraag zal het bouwwerk met een bruto vloeroppervlak van 325 m2 en een inhoud van 1300 m3 worden uitgevoerd door Hofstra Hulshof b.v. uit Nieuw-Buinen. Deze stapt erin voor een aannemingssom van fl.380.000,-, terwijl voor de c.v. en airco nog fl.55.000,- wordt begroot.
Er wordt na de toestemming om te mogen realiseren snel gehandeld, want op zaterdag 29 april 1989 zal de ‘Feestelijke Opening’ vanaf 13.00 uur plaatsvinden. Met ‘enerverende fruitautomaten’, ‘ruimtevlucht’, ‘helicopter’, ‘de nieuwste arcades’ (in casinosfeer: fruitmachine’s), ‘biljart’, Spaanse Bulldozer’, ‘Futuristische Flippers’, ‘Biljart’ en ‘Cash Roulette’ is de 320 m2 oppervlakte van de hal ingericht voor jong en oud. Je kunt ‘t bij de opening beleven met als entourage een looporkest, een promotieteam en twee robots. Voor gratis popcorn is gezorgd.
Op één punt blijkt het nodig dat de heer Hofma van de sector VROM zijn tanden moet laten zien en wel op het punt van de geëiste brandpreventiemaatregelen. Na de eerste controle op 13 juli 1989 blijken deze niet in orde, wordt de Magic City B.V. gemaand en pas bij de hercontrole op 1 december 1989 wordt alles in orde bevonden.
Overigens wordt de Magic City B.V. wel tegemoet gekomen voor de eis, dat zij minimaal 15 wielklemmen op eigen grond moeten realiseren. Dat lukt niet en daarvoor krijgen ze vrijstelling.
Het is gebleken, dat deze bedrijfsvorm in Heerenveen een langdurige relatie met de Friese ‘homo ludens’ (de spelende mens) is aangegaan, want zelfs in 2017 bij de nieuwste verbouwingen aan de Gedempte Molenwijk vinden we nog steeds de “Jack’s Casino” en tevens op hetzelfde adres: nr. 4b.
Uitbreiding ‘Flash Casino’
Eigenlijk heeft de ‘Magic City’-organisatie in haar streven om de Heerenveners aan de speeltafels te krijgen zich al kunnen spiegelen aan de vroege vestiging van de Flash Casino, welke op 5 september 1983 is gelanceerd in het perceel Gedempte Molenwijk 8a. (zie HIP-Time 141). Maar het jaar 1989 is ook voor deze casino-organisatie een belangrijk jaar. Het bouwdossier 1989-nr. 308, waarin ‘Meubel Heerenveen b.v.’ (lees directeur G. Peereboom) als eigenaar wordt genoemd, vertelt ons dat door de Ommer Automaten b.v. als huurder op 5 juli 1989 een aanvraag is ingediend voor een bouwvergunning. De Heerenveense Courant geeft in haar exemplaar van 9 augustus 1989 in de gemeentelijke rubriek ‘Crackstate nieuws’ als één van de bouwplannen ‘het veranderen van een winkel in automatenhal aan de Gedempte Molenwijk 8 te Heerenveen’. Bij de gemeente moet men - ook in dit geval - er even over nadenken, want eigenlijk is het bouwplan ook in strijd met het vigerende of van kracht zijnde bestemmingsplan. Maar aangezien de gemeente al enige tijd bezig is dat nieuwe bestemmingsplan ‘Heerenveen centrum 1990’ voor te bereiden, vindt het college daarin voldoende argumenten om een uitzondering op de situatie te maken. Hoewel nog onbekend is, wanneer de herziening rechtskracht zal krijgen.
Terugkomend op de uitzonderingspositie van de beoogde automatenhal wordt het perceel beschouwd als ‘aangewezen voor gemengde bebouwing in twee bouwlagen’ ! Het Meppeler architectenduo Wouda en van der Schaaf levert een bouwplan in, waarvan Welstandszorg Hûs en Hiem in krachtige termen haar ongenoegen uit. Het voldoet huns inziens niet aan redelijke
eisen van welstand. Hun bezwaar richt zich op het uiterlijk van de hoofdvorm en de architectonische uitwerking daarvan. Binnen het straatverband werkt het ontwerp chaosvergrotend door de gevelstijl. Hûs en Hiem meent een eigentijds en rustig front te mogen eisen. Op 6 september 1989 is derhalve hun advies: absoluut geen vergunning verlenen. (zie hierboven)
Er dient dus een nieuwe tekening te worden ingeleverd, die als datum krijgt 26 september 1989. Met als resultaat de reeds eerder gekozen stijl met de wisselende luifelafmetingen.
Inmiddels is ook Gedeputeerde Staten ingelicht over het feit, dat deze bouw in feite een wijziging betreft van de reeds bestaande automatenhal. Dat is de eerdere Flash Casino van 1983 in pand nummer 8a. Het wordt dus een uitbreiding met het pand nummer 8. De echte interieurtekeningen van de automatenhal worden gemaakt door de Bouwcom B.V. te Emmen, een adviesbureau voor bouwconstructies, in samenwerking met KAJA Rijssen voor de horeca-inrichting van de automatenhal. Hoewel best intressant zullen we de herinnering daaraan laten aan de verknochte bezoekers van de speelautomatenhal ! Het is zonder meer duidelijk, dat ook de Flash Casino in Heerenveen een blijvertje is gebleken. Zelfs bij de laatste herinrichting van de Gedempte Molenwijk in 1916 en 1917 zijn haar speelgelegenheden dominant in het straatbeeld gebleven. Bovendien zijn de uitbreidingen ook gezocht in de hoogte met het realiseren van appartementen en zijn er - middels een ‘steeg’ - parkeergelegenheden en ontvluchtingsopties bij calamiteiten gecreëerd.
DISCOTHEEK ‘TONIGHT’
Met de grote verbouwingen van de gokpaleizen staat de ontwikkeling van de westkant van de Gedempte Molenwijk trouwens niet stil. Zo vinden we op 6 december 1991 voor het pand met het nummer 4a in de Leeuwarder Courant een in het oog springende advertentie. In dat perceel wordt die vrijdag de 6e december ‘wegens groot succes’ door Discotheek TONIGHT gevierd “A MAD HOUSEPARTY AGAIN !” Die termen betekenen dus dat dit kennelijk al eens eerder is gebeurd. De vraag is dan gerechtvaardigd, wanneer is deze discotheek voor het eerst van start gegaan.
Afgaande op de Leeuwarder Courant van 2 maart 1990 is het heel goed mogelijk, dat gitarist Kier van der Werf - na twintig jaar aan de guitaar te hebben gewijd - één van de eerste belangrijke optredende muzikanten is geweest die met zijn eigen groepen K-Star Band en Crea-Puls eindelijk weer eens een optreden heeft in zijn geboorteplaats Heerenveen.
De vaste bezoekers van Discotheek ToNight hebben op 5 augustus 1990 een dag lang geleefd in de hoop dat topster ‘Prince’ na zijn concert in stadion Thialf zijn nazit zou doorbrengen in hun discotheek, maar helaas gaat hij na het concert met zijn crew linea recta naar de Roxy in Amsterdam. (Bericht in H.C. 8 augustus 1990)
Begin 1993 besteedt de Leeuwarder Courant op 4 februari aandacht aan de overlast op de Gedempte Molenwijk in Heerenveen. Thom de Wilde, eigenaar van discotheek Tonight, wil door middel van zgn. ‘Susploegen’, bestaande uit personeel uit de horecabranche, proberen de geconstateerde overlast van de bezoekers van deze gelegenheden en irritant rijgedrag van taxichauffeurs in rustiger banen leiden. De politie omarmt het initiatief en ondersteunt de gedachte om het voor te leggen aan het college van B. en W., maar wil beslist geen heksenjacht op taxichauffeurs omdat ze blij zijn, dat de bezoekers met een slok op in eigen vervoer een veel groter risico is.
In september 1993 lezen in de Leeuwarder Courant, dat discotheek Tonight voor het eerst meedoet aan de 12e Kroegentocht met de band ‘Hot Bolshevik’. Het jaar daarna (1994) zit eigenaar Thom de Wilde met zijn discotheek al niet meer aan de Gedempte Molenwijk, maar al lang en breed aan de Vleesmarkt en is gastheer voor de band “V Not”.
De zoektocht naar het eigenaarschap van Discotheek Tonight brengt ons naar de facebookgegevens over Thomas de Wilde, die wordt beschreven als ‘Owner 1989 - 1997’ in de gemeente Heerenveen. Verder is zijn naam ook enige tijd verbonden aan de discotheken Bellefleur (1984-1986), de Muis (1986-1989), Café’s De Blauwe Kater (vennoot 1994-1999) en ‘t Brandpunt (1995-2005).
POOL-SNOOKER-BILJART-EN DARTCENTRUM ‘THE POOLBROTHERS’
De internetsite van het huidige Snooker & Pool Centrum Heerenveen aan het Burgemeester Kuperusplein 70-73 vertelt ons dat zij zijn gestart in het jaar 1991. Aangenomen hebben we dat dit dezelfde organisatie is als de destijds geafficheerde “Pool-Snooker-Biljart en Dartcentrum ‘The Poolbrothers’.De eerste krantenpublicatie waarin “The Poolbrothers’ van zich doen horen is die van de 15e januari 1993. Daarin wordt een Super Driebandentoernooi op 5, 6 en 7 februari 1993 aangeprezen in deze zaak aan de Ged. Molenwijk 4a. Voor de competitieve liefhebbers wordt deelname aantrekkelijk gemaakt door het in het vooruitzicht stellen van ca. fl.2500,-, waarvan Technisch Installatiebedrijf Hoekstra uit Mildm de hoofdsponsor wordt genoemd. ‘Simon’ op telefoonnummer 05130-33846 regelt de opgaven tot 30 januari 1993.
Een jaar later wordt ‘The Poolbrothers’ door journalist Marcel de Jong in de rubriek Fries Mozaïek van de Leeuwarder Courant van 17 januari 1994 verwent met een verslag van een dartgebeuren door de Hagenaar Roland Scholten, de nummer twee van de wereldranglijst. Niet alleen wordt er ‘hosannah’ geroepen over diens prestaties, maar tevens wordt het spel met z’n aparte regels min of meer uitgelegd. Jaap Woudstra eigenaar van The Poolbrothers mag een ‘leg’ winnen, net als zijn maten Wietze Jonker en Cor de Wolf. Voor de rest komen de andere amateurdeelnemers er niet aan te pas.
Wanneer de Leeuwarder Courant op 24 september 1994 de 11de Kroegentocht in Heerenveen aankondigt, staat in het rijtje van 22 deelnemers ook de nieuwe gebruiker van pand nr. 4a. ‘The Poolbrothers’ laat die avond de muzikanten van ‘Mistura’ hun accommodatie verlevendigen.
In de loop van de volgende jaren worden er verschillende geruchtmakende activiteiten georganiseerd. We noteren muzikale optredens van Pigment, The Indian Tea Band, Erik Dikeb, etc. Verder Darts-toernooien, Spoelbakduiken, Breakdance Bartels, Hip-Hop sessions, Salsa en Zouk dansworkshops, deelname van verschillende Poolbrothers-teams aan de Friese dartscompetities.
Zo omstreeks het jaar 2002 spreken krantenberichten meestal van ‘Grootcafé Poolbrothers’. Op 18 februari 2005 zijn de engelse voetbalfans van New Castle United voor en na de wedstrijd tegen de S.C. Heerenveen opgevangen in de accommodatie van het Pool-en Dartcentrum, omdat hen een beperkte bewegingsvrijheid is opgelegd wegens hun reputatie. Eigenaar Woudstra heeft dat risico aangedurfd. In de nacht van woensdag op donderdag de 22e februari 2007 wordt Heerenveen opnieuw opgeschrikt door een grote brand van een horecagelegenheid. In december 2006 zijn toen twee horecapanden aan het eerste deel van het Breedpad uitgebrand en nu wordt het café Poolbrothers vrijwel volledig verwoest en tevens het naastgelegen pand in gebruik bij koffieshop Dizzy Duckgrotendeels. Deze heeft voornamelijk rook-en waterschade opgelopen. Ruim twee uur na het uitbreken van de brand wordt het sein ‘brand meester’ gegeven en kan een politie-onderzoek van start gaan. De brand blijkt te zijn gestart in een opslag op de bovenverdieping, waar een bedrijf opgekochte bedrijfsboedels van failliete kledingondernemingen op slaat. De gebruiker blijkt - volgens de krant - huurder van de Woningcorporatie Arqin. Bovendien vermoedt de politie kortsluiting in de apparatuur van een illegale hennepkwekerij van 200 m2 op de bovenste verdieping. Voor de journalistieke details helpt www.delpher.nl u ongetwijfeld verder met de artikelen “Brand in centrum Heerenveen door hennepkwekerij” en “Schrik in Heerenveen door brand in centrum” in de Leeuwarder Courant van 22 februari 1907. De gevolgen van de brand zijn voor de bedrijfsvoering van Poolbrothers desastreus. De bouwkundige situatie op dat ogenblik is zo, dat het Poolbrotherspand met zijn ingang aan de Gedempte Molenwijk als het ware om het brandende pand is gedrapeerd. In mei 2008 staat het pand er nog haveloos bij, terwijl de huurder Bavarian het voor gezien heeft gehouden. Ook de naastgelegen koffieshop ‘Dizzy Duck’ heeft daarvan de gevolgen ondervonden. Met de Poolbrothers is het niet goed afgelopen. Het bedrijf is via een surseance van betaling terecht gekomen in een faillissementstraject, welke - volgens Googlegegevens - pas op 23 mei 2014 eindigt met een rekening en verantwoording en een schuldsanering zondering uitdeling op 28 mei 2014. EERST ‘VIDEO THUIS’, DAARNA ROCK-CAFE ‘DE POMERANS’ Ook nu maken we - wegens een totaal onverwachte vondst via www.delpher.nl - een uitstapje naar de vroegere geschiedenis van de Gedempte Molenwijk en wel naar het adres nr. 10. In de Leeuwarder Courant van 22 en 29 december 1983 vinden op dit adres namelijk de ‘Video Thuis’-zaak met een advertentie. Weliswaar staat daarin als adres ‘Ged. Molenweg 10’, maar elke Heerenvener kan bedenken dat daarmee absoluut niet wordt bedoeld ‘Oude Molenweg’ in de wijk Heerenveen-midden. Ook vallen af de Molensteeg en Molenstraat (in de nieuwe spelling!), want deze zijn immers nimmer ‘gedempt’. In andere advertenties van ‘Video Thuis’ ontbreekt een adressering, b.v. in 1985 en in september 1988. Het is dus uitgesloten, dat dan de Lindegracht 7 al in beeld is, want Gerrit Overdiep’s ijzerhandel zit daar dan nog ! Waarmee de vraag ‘Hoelang heeft Video Thuis’ op het adres Gedempte Molenwijk gezeten ???... uiteraard nog niet is beantwoord. Het zal niet lang zijn geweest, want in juli 1981 heeft een brand nummer 10 het daar gevestigde Turkse restaurant zwaar getroffen. De vermelding in een artikel in de Leeuwarder Courant van 18 april 1986 maakt duidelijk, dat ook café ‘Pom(m)erans’ het initiatief voor het Millstreet Festival van harte ondersteund, wanneer ze gastvrijheid bieden aan de dixielandformatie “Buttertown Jazzband”. Meer details zijn er voorlopig over het etablissement niet aangetroffen in de provinciale kranten. Mogelijk dat de plaatselijke Heerenveense Courant of De Koerier er aandacht aan hebben besteed, maar dan moet je die kranten wel kunnen raadplegen. Pas op 12 februari 1913 wordt dat volledig goed gemaakt met een artikel van Heerenveens journalist en recensent Harry de Jong in de Heerenveense Courant.
Hij schrijft daarin over “Reünie rockcafé De Pomerans Heerenveen”. Als eerste informatie staat vermeld, dat het ‘rockcafé’ aan de Gedempte Molenwijk op 18 november 1990 na bijna 8 jaar zijn deuren sloot. Dat zou inhouden, dat het café naar alle waarschijnlijkheid vanaf begin 1983 zijn trouwe clientèle heeft opgebouwd. Voor een belangrijk deel is vaste DJ Heavy P. (geuzennaam Dikke Piet, maar in werkelijkheid Piet de Heij) daarvoor verantwoordelijk geweest, uiteraard samen met het bedienend personeel. Organisator van deze reünie blijkt Marco Brouwer, die in Geert Semplonius - eigenaar van Café De Skoffel en De Stunt - een destijds enthousiaste bezoeker én fan van de Pomerans - in februari 2013 een enthousiaste reünist heeft ontmoet. De vraag in welk perceel Petit Restaurant - Café Biljart POMERANS aan de Gedempte Molenwijk heeft geëxploiteerd wordt beantwoord met een advertentie in de Gemeentegids van 1984 op bladzijde 93. Als locatie wordt daarin dus gemeld: Ged. Molenwijk 10 en 10a.Uit een krantenbericht van de Leeuwarder Courant vernemen we op 19 januari 2013, dat de Shoarma-grillroom Shalom na 15 jaar het adres Gedempte Molenwijk 10a gaat inruilen voor een pand aan het Breedpad.
DIZZY DUCK HEERENVEEN
Ten tijde van de brand in de wietkwekerij boven en naast Poolbrothers in 2007 is aan de westkant van de Gedempte Molenwijk al enige tijd aanwezig de naastgelegen koffieshop ‘Dizzy Duck’, die voornamelijk door de brand ook daarvan de gevolgen heeft ondervonden. Exploitant Hataam Chaanabi van deze koffieshop reageert zeer adequaat door na een seintje van de politie binnen een halve minuut zijn gasten de zaak uit te ‘jagen’ en als voorzorgsmaatregel gas en water direct af te sluiten. Zijn hoop om de volgende dag weer te kunnen werken zal twijfelachtig zijn geweest. Ook water en rookschade zullen de klanten van Gedempte Molenwijk 4a mogelijk hebben afgeschrikt. Uit een artikel van Saskia van Westhreenen van 21 januari 1905 over de hoeveelheid koffieshops in Heerenveen, waarvan vier van de vijf aan de Gedempte Molenwijk. Dizzy Duck - zo vertelt het artikel - zit er dan zo ongeveer vijf à 6 maanden. Chaanabi, die overigens niet klaagt over het feit dat het niet storm loopt in zijn zaak, vindt wel dat de plannen van burgemeester de Jonge erg ver gaan. Deze wil het aantal van vijf terugbrengen tot hooguit drie. Hij onthult dat het al zwaar genoeg is om zonder reclame te mogen maken en met de strenge regels voor contrôle en de frequentie daarvan bijna ondoenlijk is om twee gezinnen van een bestaan te voorzien uit de zaak. De Jonge wil zich conformeren aan het landelijke gemiddelde van één koffieshop op 10 tot 15 duizend inwoners. In Heerenveen zou dat 1 koffieshop op 8400 bewoners zijn.
CLUB TROPICS MET SALSERO MBOKA - DANCING CENTRE
Het blijkt lastig om een goed beeld te schetsen van het sinds 2013 aan de Gedempte Molenwijk 4a exotische pand ‘Club Tropics’. Internet bevat als informatie, dat de activiteiten (onder andere) plaatsvinden in de branche: ‘Café’s’. Het staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder hetzelfde nummer als Salséro Mboka. De locatie daarvan werd voorheen “Party Café Salsa” genoemd. De keuze ‘Club Tropics’ is in juli 2013 op de naam gevallen, omdat er inmiddels veel meer dans-en muziekstijlen kunnen worden beleefd. Er wordt voornamelijk Caribische en andere opzwepende tropische moderne muziek gedraaid. Met andere woorden een bredere doelstelling. “De club heeft een totaaloppervlakte van maar liefst 300 m2 meter. Vooraan een grote bar en achteraan een ruime dansvloer waar iedereen los kan gaan! Tevens zijn er vijf dartbanen om gezellig met vrienden of voor competitie met elkaar te darten. De aankleding in het café past nu meer bij onze naam Tropics; deze is meestal in Caribische/tropische sferen. Iedereen is welkom, zowel vaste bezoekers als personeel zijn gastvrij voor nieuwkomers. Bij onze georganiseerde feesten bieden wij onze klanten een garderobe en des te belangrijker garantie op een leuke avond!” De tegenwoordige website van dansschool Salseromboka beschrijft haar bestaan in de woorden: “Reeds 15 jaar is eigenaar en dansleraar Mboka actief in het geven van danslessen.” Uitgaande van 2017 is hij dus begonnen in het jaar 2002. In Heerenveen speelt zich dat dan af op de Gedempte Molenwijk 4a in de locatiefaciliteiten van Club Tropics sinds 2013 en volgens de Kamer van Koophandel 2008. Geen polka of klompendans maar de gezelligste dansschool van het hoge Noorden opteert voor de stijlen Salsa (verzamelnaam van dansstijlen van Cubaanse oorsprong) Zouk (Franstalige Caribische muziek), Zumba (Latijns Amerikaanse dansfitness) en Bachata (een Dominicaanse partnerdans).
TOEKOMSTVISIE: SIGNALERING - HEROVERWEGING - CRISIS - UPGRADING.
Door middel van het noemen van een aantal artikelen door de journalistiek, welke door Uzelf kunnen worden opgeroepen op uw computer op de website ‘De Krant van Toen’ , krijgt U enig zicht op het moeizame traject wat moet worden bewandeld om ons motto “Van Uitgaansparadijs tot Sloppenwijk” te logenstraffen.
‘Stadsproblemen’ in centrum Heerenveen’ door Maria Degrosso, in L.C.27-05-1993.
“Duo pleegt geweld en verzet zich tegen politie: werkstraffen”, in L.C. 27-09-1994.
“Messteek in disco” in L.C. 30-10-1994.
“Vier op een kluitje lokt rottigheid uit”, door Saskia van Westhreenen, in L.C. 21-01-2005.
“Horeca hekelt traag beleid Heerenveen”, in L.C. 08-08-2006
“De Gedempte Multiculti Hotspot”, door Wiebe Pennewaard, in L.C. 22-08-2006.
“Brand in centrum Heerenveen door hennepkwekerij”, in L.C.22-02-2007
“Weer noodkreet om’slopen’ Heerenveen’, in L.C. 19-06-2007.
“Centrumbazen laaiend op Heerenveen:, in L.C. 25-01-2008
“Gemeente biedt op panden aan Gedempte Molenwijk”, in L.C. 17-05-2008
“Corporatie weg uit Molenwijkproject”, in L.C. 04-02-2010.
“Verbazing over ‘gift’ WoonFriesland”, in L.C. 09-02-2010
“Eerste stap voor opknapbeurt Gedempte Molenwijk”, in H.C. 11-02-2010
“Discotheek Bacchus gesloopt”, in L.C. 07-03-2011
“Discotheek Bacchus eindelijk tegen de vlakte”, in L.C. 14-05-2011.
“Twee café’s dicht in centrum Heerenveen”, in L.C. 06-12-2011.
“Crisis is tegenvaller Gedempte Molenwijk” in L.C. 04-06-2012.
“Zwoel zwieren in de Salsa”, door Robert Jan Speerstra, in L.C. 27-08-2012.
“Opknapplan in centrum Heerenveen wankelt”, Saskia van Westhreenen in L.C. 27-10-2012.
“Dilemma bij opknappen wijk”, in L.C. 03-12-2012.
“Shalom verhuist naar Breedpad” in L.C. 19-01-2013.
“Nieuwbouw op plek Bacchus”, in L.C. 15-01-2016.
2017, september 30 - wibbo westerdijk - hip-backup - met dank voor uw geduld !